Knowledge Sharing ชุมชนแห่งการเรียนรู้...

Theory U เป็นเครื่องมือค้นหา Blindspot หรือจุดบอดที่มองไม่เห็น

Who หรือเรา Source หรือสภาวะภายใน (Inner Condition) เป็นที่มาของกระบวนการ (Process) ที่เป็นที่มาของผลลัพธ์ (Results) พูดง่ายๆ ถ้าเราไม่ค้นพบว่าเราคือใคร (Source) เราอาจกำลังทำอะไรที่สร้างความหายนะอยู่ก็ได้ หรือไม่หายนะ ก็ทุกข์สุดๆ คนเรา มักรู้ว่าเรากำลังทำอะไร อย่างไร แต่ไม่รู้ว่าทำไมเราจึงทำอย่างนั้น อะไรอยู่เบื้องหลังของทุกสิ่ง Theory U ช่วยคุณค้นหาจุดนี้ ให้คุณทบทวน ค้นหาตัวเอง เมื่อค้นพบ คุณจะทำอะไรที่ต่างออกไป ด้วยเหตุผลที่ดีกว่าเดิม นั่นหมายถึงคุณจะค้นพบ Purpose หรือจุดประสงค์ใหม่ของตัวเองได้จากการรับฟัง

หมือนเราจะ ‘ฟัง’ อยู่ทุกวัน แต่ทำไมยิ่งฟังยิ่งไม่เข้าใจ ยิ่งฟังยิ่งขัดแย้ง ยิ่งฟังยิ่งตัดสิน

ทฤษฎีตัวยู (Theory U) หรือการฟัง 4 ระดับโดยอ็อตโต ชาเมอร์ (Otto Scharmer) อาจารย์บรรยายอาวุโสที่สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ (Massachusetts Institute of Technology: MIT), และผู้ก่อตั้งสถาบัน Presencing อธิบายทฤษฎีการฟัง ซึ่งเหมือนจะง่ายแต่เราอาจไม่เคยนึกถึง ทั้งซับซ้อนและทำให้เข้าใจว่า ปัญหาของการสื่อสาร อาจเพราะเราฟังแค่ ‘เสียง’ แต่ไม่เคยฟัง ‘น้ำเสียง’ เลย

Theory U หรือการฟัง 4 ระดับ

ระดับแรก Downloading ฟังแบบดาวน์โหลด คือรู้แล้ว เอาความรู้ในอดีตเข้ามาอธิบาย อันนี้อาจจะฟังได้ตื้นที่สุด

ระดับที่สอง Factual ฟังมากขึ้นหน่อยแต่ก็ยังเช็คกับเหตุผลของตัวเองอยู่ ถูกหรือไม่ถูก ฟังเพื่อโต้แย้ง ฟังเพื่อตอบ ไม่ได้ฟังเพื่อเข้าใจ เป็นการ debate คือฟังมากขึ้นแต่เต็มไปด้วยเงื่อนไข ถ้าไม่ถูกก็จะโต้กลับและตั้งคำถาม

ระดับที่สาม Empathetic ฟังลึกลงไปหน่อยแต่จะไม่อยู่กับเหตุผลแล้ว แต่ฟังเพื่อหาความรู้สึก เพราะความรู้สึกสะท้อนสิ่งที่เค้าให้คุณค่า ทำไมเค้าพูดเรื่องนี้ อะไรมันมีคุณค่าสำหรับเค้า

ระดับที่สี่ Generative ระดับลึกที่สุด การเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของเรื่องราว เหมือนเป็นคนเดียวกัน เข้าไปนั่งอยู่ในใจ สัมผัสได้ เข้าใจถึงสิ่งที่เขาให้คุณค่า ได้รับผลจากการเข้าไปเป็นส่วนหนึ่ง เช่น รู้สึกสั่นสะเทือน พองโต ทราบซึ้ง ไม่ได้หมายความว่าเราจมอยู่กับอารมณ์ของใครอีกคน แต่ว่าเข้าใจมากกว่าแค่ความคิด เป็นการฟังเพื่อค้นหาตัวความเป็นไปได้ใหม่ๆ ตัวตนใหม่ๆ หรือภาพในอนาคตที่ต้องการให้ปรากฏ

ที่มา : ดร.ภิญโญ รัตนาพันธุ์ Theory U Thailand และ https://thepotential.org/knowledge/theory-u/