ระดับความพร้อมของเทคโนโลยี (Technology Readiness Level: TRL)  42

คำสำคัญ : TRL  RSP  ระดับความพร้อมของเทคโนโลยี  อุทยานวิทยาศาสตร์  scipark  

เมื่อพูดถึงระดับการพัฒนาของงานวิจัยเพื่อที่จะนำมาต่อยอดเข้าเชิงพาณิชย์ ทุกคนคงพอเคยได้ยินคำว่าระดับความพร้อมของเทคโนโลยี หรือ Technology Readiness Levelหรือที่เรียกสั้นๆ ติดปากกันว่า TRL 

TRL นี้เป็นเครื่องมือที่ถูกคิดค้นและพัฒนาขึ้นมาโดย NASA เมื่อปี 1970 (พ.ศ.2513) และกระทรวงกลาโหม ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้นำมาใช้กับกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างเมื่อปี 2000 (พ.ศ.2543) และได้ถูกขยายไปใช้ทั่วยุโรปในเวลาต่อมา

TRL ถูกใช้ในระหว่างกระบวนการทดสอบเทคโนโลยี (Technology Readiness Assessment) เพื่อช่วยในการการบริหารจัดการโครงการที่ได้นำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ เพื่อสร้างความเข้าใจ ร่วมกัน ระหว่างนักพัฒนาเทคโนโลยีกับผู้ที่จะนำเทคโนโลยีไปถ่ายทอดสู่ลูกค้า และเพื่อให้สามารถเปรียบเทียบและแยกแยะระดับความพร้อมและระดับเสถียรภาพของเทคโนโลยีระหว่างเทคโนโลยีที่แตกต่างกันได้

รายละเอียดของแต่ละระดับเทคโนโลยีมีดังต่อไปนี้

TRL Level 1 : Basic principles observed and reported เป็นการศึกษาและทบทวนงานที่เกี่ยวข้องซึ่งมีมาก่อน
TRL Level 2 : Concept and/or application formulated เป็นการวิเคราะห์ผลการศึกษาจาก TRL 1 เพื่อหาโจทย์วิจัยใหม่และน่าสนใจ เป็นการเริ่มศึกษาวิเคราะห์เบื้องต้นเพื่อยืนยันหลักการพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีว่ามีความเป็นไปได้หรือไม่อย่างไร
TRL Level 3 : Concept demonstrated analytically or experimentally เป็นการพิสูจน์หรือตรวจสอบแนวคิดโจทย์วิจัยที่ตั้งไว้ สิ่งที่ได้ คือ องค์ความรู้และวิธีการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ หลักฐาน คือ การศึกษาเบื้องต้นจากการจำลอง ทดลอง หรือวิเคราะห์ เพื่อพิสูจน์หลักการนั้นเป็นไปได้ โดยแสดงเอกสาร proof of concept ซึ่งอาจมีการตีพิมพ์ผลงาน หรือ จดทรัพย์สินทางปัญญา โดยควรมีผลการศึกษาข้อกำหนดและมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง
TRL Level 4 : Key elements demonstrated in laboratory environments เป็นการทดสอบในห้องปฏิบัติการ แล้วได้ผลตามที่คาดหวัง หลักฐาน คือ วิธีทดสอบที่เชื่อถือได้และผลการทดสอบตามห้องปฏิบัติการที่ยอมรับได้ทั้งทางสถิติและทำซ้ำได้
TRL Level 5 : Key elements demonstrated in relevant environments เป็นการทดสอบในสภาวะเลียนแบบใกล้เคียงสภาวะจริง แล้วได้ผลตามที่คาดหวัง ส่วนใหญ่ที่ระดับนี้ยังไม่ใช่ต้นแบบภาคสนาม สิ่งที่ได้ คือ องค์ประกอบสำคัญของต้นแบบผลิตภัณฑ์ใหม่ที่ผ่านการทดสอบ หลักฐาน คือ วิธีการทดสอบที่เชื่อถือได้ ทำซ้ำได้ และสอดคล้องความต้องการที่จะประยุกต์ใช้งานของกลุ่มเป้าหมาย
TRL Level 6 : Representative of the deliverable demonstrated in relevant environments เป็นการทดสอบในสภาวะเลียนแบบใกล้เคียงสภาวะจริง ภายใต้การควบคุมปัจจัยสำเร็จและล้มเหลว มีการสร้างต้นแบบแล้วนำไปทดสอบในสภาวะเลียนแบบใกล้เคียงสภาวะจริง แล้วได้ผลตามที่คาดหวัง หลักฐาน คือ วิธีการทดสอบที่เชื่อถือได้ ทำซ้ำได้ และผลการยอมรับของกลุ่มเป้าหมายที่มีต่อต้นแบบ สิ่งที่ได้คือต้นแบบผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการพิสูจน์การใช้งาน ณ สภาวะเลียนแบบใกล้เคียงสภาวะจริง
TRL Level 7 : Final development version of the deliverable demonstrated in operational เป็นการทดสอบในสภาวะจริง โดยไม่ควบคุมปัจจัยสำเร็จและล้มเหลว ต้องมีลูกค้าตัวจริงที่มีความต้องการชัดเจน หลักฐาน คือ วิธีการทดสอบที่เชื่อถือได้ ทำซ้ำได้ และผลการยอมรับของลูกค้า สิ่งที่ได้ คือ ต้นแบบผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการพิสูจน์การใช้งาน ณ สภาวะการทำงานจริง
TRL Level 8 : Actual deliverable qualified through test and demonstration เป็นการผลิตในระดับอุตสาหกรรม ณ ระบบของลูกค้า ผล คือ ผลิตภัณฑ์จริง หลักฐาน คือ ผลการทดสอบใช้งานในสภาวะทำงานจริงอย่างต่อเนื่อง จนลูกค้ามั่นใจและยอมรับในคุณภาพ มีผลการรับรองมาตรฐาน มีคู่มือการผลิตและใช้งาน
TRL Level 9 : Operational use of deliverable เป็นการใช้งานผลิตอย่างต่อเนื่อง มีการนำไปใช้งานจริงและติดตามผลอย่างต่อเนื่องตามระยะเวลาที่เหมาะสม หากมีปัญหาต้องแก้ไข หลักฐาน คือ เอกสารสรุปข้อมูลสำคัฐของสิ่งส่งมอบ เอกสารยืนยันจำหน่าย นำไปใช้งานต่อเนื่อง

ขอบคุณข้อมูลเพิ่มเติมจาก

1.wikipedia.org

2.สวทช.


เขียนโดย : น.ส.จุฑาทิพ  รุณสุข สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม : juthathip.r@mhesi.go.th

การได้ทราบถึงวิธีการในการประเมินระดับความพร้อมของเทคโนโลยี หรือ Technology Readiness Level ของงานวิจัยนั้นเป็นสิ่งที่ดี สำหรับการวางแผนในการต่อยอดงานวิจัยต่อไป เพื่อที่จะสามารถทำให้งานวิจัยสามารถพร้อมใช้งานและต่อยอดสู่การใช้งานจริงในเชิงพาณิชย์

เขียนโดย ดร.สุมนรัตน์  ริยาพันธ์

กว่าเทคโนโลยีแต่ละงาน จะผ่านไปแต่ละขั้น นับถือนักวิจัย เลยค่ะ เรามาร่วมกันผลักดันให้ผลงงานวิจัยที่อยู่บนหิ้ง ในมหาวิทยาลัย ไปสู่ห้าง ออกสู่เชิงพาณิชย์ กันค่ะ

เขียนโดย น.ส.พรทิพย์  เพิ่มวรัญญู