รางวัลที่ 1 การประกวดสิ่งประดิษฐ์คิดค้นทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ประจำปี 2551 หัวข้อ “เครื่องจักรกล พลังงาน และสิ่งแวดล้อม เพื่อการเกษตร”

แก๊สชีวภาพคืออะไร? เป็นแก๊สที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ จากการย่อยสลายโดยจุลินทรีย์ภายใต้สภาวะที่ปราศจากออกซิเจน
ประกอบด้วย
- ก๊าซมีเทน (CH4) 50 - 70 %
- ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) 30 - 50 %
- ก๊าซอื่นๆ เช่น ไฮโดรเจนซัลไฟด์ (H2S), 2 %
- แอมโมเนีย (NH4) ฯลฯ

วัตถุประสงค์
1. เพื่อนำมูลสัตว์มาผลิตเป็นแก๊สชีวภาพ
2. ช่วยลดมลภาวะต่างๆ ที่เกิดจากการทำฟาร์มเลี้ยงสัตว์ เช่น กลิ่น น้ำเสียและแมลงวัน เป็นต้น
3. เพื่อแปลงแก๊สชีวภาพไปเป็นพลังงานทดแทนสำหรับการจุดตะเกียงให้แสงสว่างและการหุงต้มในครัวเรือน
4. เพื่อให้ใช้กากจากมูลสัตว์ที่ผ่านการย่อยสลายแล้วมาใช้เป็นปุ๋ยอินทรีย์

ตามปกติแล้วแล้วเกษตรที่เลี้ยงหมูไม่เกิน 10 ตัว จะไม่สามารถผลิตไบโอแก๊สจากมูลหมู เพื่อใช้เป็นพลังงานทดแทนได้ เพราะมีมูลหมูไม่เพียงพอต่อการผลิตจึงไม่สามารถกำจัดกลิ่นเหม็น และแมลงวันในคอกหมูได้

คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้คิดค้นวิธีผลิตไบโอแก๊สขนาดเล็ก เพื่อแก้ปัญหามลภาวะในชุมชน โดยใช้เงินลงทุนไม่เกิน 2,500 บาท

วิธีการผลิตคล้ายกับ การผลิตไบโอแก๊สขนาดใหญ่ โดยใช้แผ่นพลาสติกสีดำชนิดหนา มาประกอบเข้าด้วยกัน ให้เป็นรูปคล้ายบอลลูน สามารถบรรจุมูลหมูได้ประมาณ 50 ถึง 100 กิโลกรัม ซึ่งใช้แทนถังซีเมนต์สำหรับใช้ในการผลิตไบโอแก๊สขนาดใหญ่ จากนั้นฝังบอลลูนพลาสติกลงในดินครึ่งหนึ่ง เมื่อจะผลิตไบโอแก๊ส ให้ตักมูลหมูลงไปในบอลลูน แล้วหมักทิ้งไว้อย่างน้อย 1 คืน ก็จะมีแก๊สเกิดขึ้น สามารถต่อท่อแก๊สนำไปใช้หุงต้มในครัวเรือนได้ ซึ่งพลาสติกบอลลูนมีอายุการใช้งานได้นานถึง 3 ปี

กลุ่มเป้าหมาย
1. ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ขนาดเล็ก (รายย่อย)
2. นักวิชาการ นักส่งเสริม
3. ผู้นำชุมชน นักจัดรายการวิทยุของชุมชน
4. นักเรียน นักศึกษา ซึ่งจะเป็นผู้นำไปใช้ประโยชน์ในอนาคต
5. ผู้สนใจทั่วไป

รายการค่าวัดุอุปกรณ์
1. พลาสติก พีวีซี หนา 0.25 มิลลิเมตร กว้าง 1.8 เมตร ยาว 6 เมตร 3 แผ่น 900 บาท
2. ท่อ พีวีซี 4 นิ้วยาว 120 ซม. 2 อัน 280 บาท
3. กาวอีแว๊ป 1/2 กระป๋อง 80 บาท
4. เกลียงนอก-ใน พีวีซี 3/4 -1 นิ้ว จำนวน 1 ชุด 20 บาท
5. แผ่นยางในรถจักรยานยนต์ ขนาด 3 นิ้ว 2 แผ่น ฟรี
6. แผ่นพลาสติกแข็ง ขนาด 3 นิ้ว 2 แผ่น (กระป๋องน้ำมันเครื่องเก่า) ฟรี
7. ท่อพีอี หรือ ท่อพีวีซี-ข้อต่อ ขนาด 3/4 -1 นิ้ว จำนวนขึ้นกับความยาว(40 เมตร) 500-700 บาท
8. สมาทางพีวีซี 3/4-1 นิ้ว 1 อัน 10 บาท
9. ขวดดัดจับไอน้ำ 1 ใบ(ขวกน้ำอัดลมใช้แล้ว) ฟรี
10. วาวล์ทองเหลือง 4 หุน 1 อัน 100 บาท
11. หัวก๊าซ 1 หัว 450 บาท
12. สายส่งก๊าซ 2 เมตร 100 บาท
13. ยางในรถจักรยานยนต์เก่า ฟรี
14. ปูนซีเมนต์ 1 ถุง 110 บาท
รวมต้นทุนในการสร้าง 2,550 - 2,750 บาท ไม่รวมค่าจ้างในการขุดหลุม

ประโยชน์ที่ได้รับ