2568 การยกระดับความรู้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพธุรกิจการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มเกษตรกรเลี้ยงปลาบ้านโปโล อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์ ด้วยเทคโนโลยี และนวัตกรรมการจัดการที่แม่นยำสู่มาตรฐานฟาร์มอินทรีย์   0


รายงานความก้าวหน้า

ไตรมาส ผลการดำเนินงาน งบประมาณที่ใช้ ผู้รับบริการ
4 [20865]

วันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๖๘ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กีรวิชญ์ เพชรจุล ดร.ประสิทธิ์ ขุนสนิท ว่าที่ร้อยตรี ดร.ธนภูมิ  บุญมี นางสาวอาภากร  อันพิมพ์ และมีนักศึกษาลงพื้นที่เรียนรู้ในชุมชน จำนวน ๒ ราย ได้แก่ นายสรวิชญ์  ฉิมพาลี  นายธรรมศักดิ์  บริบูรณ์ เป็นนักศึกษาระดับปริญญาตรี ชั้นปีที่ ๓ หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาเกษตรอัจฉริยะ ลงพื้นที่ ณ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้เลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยบ้านโปโล ตำบลกมลาไสย อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์ ได้ลงพื้นที่เพื่อจัดการดูแลบ่อสาธิตการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยต้นแบบของเกษตรกร เพื่อเป็นตัวอย่างกีณีศึกษาให้สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนฯ โดยมีการจักการบ่อเลี้ยงที่เดี เริ่มตั้งแต่การเตรียมบ่อที่ถูกต้อง การจัดหาลูกพันธุ์ที่ดี การบริหารจัดการฟาร์มที่ถูกต้อง ตลาดจนการบำรุงดูแลรักษา และระบบการจัดกหารหลังการเก็บเกี่ยว การตลาด และการแปรรูปผลผลิตที่ไม่ได้มารตรฐานเพื่อเพิ่มมูลค่าสินค้า และการที่จะทำให้เป็น Zero Waste   โดยทีงานผู้วิจัยได้ลงให้บริการให้คำแนะนำแก่สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจฯ อย่างต่อเนื่อง



รายงานโดย ผศ.ดร.กีรวิชญ์ เพชรจุล วันที่รายงาน 19/12/2568 [20865]
35000 15
4 [20864]

วันที่ ๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๘ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กีรวิชญ์ เพชรจุล ดร.ประสิทธิ์ ขุนสนิท ว่าที่ร้อยตรี ดร.ธนภูมิ  บุญมี นางสาวอาภากร  อันพิมพ์ และมีนักศึกษาลงพื้นที่เรียนรู้ในชุมชน จำนวน ๒ ราย ได้แก่ นายสรวิชญ์  ฉิมพาลี  นายธรรมศักดิ์  บริบูรณ์ เป็นนักศึกษาระดับปริญญาตรี ชั้นปีที่ ๓ หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาเกษตรอัจฉริยะ ลงพื้นที่ ณ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้เลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยบ้านโปโล ตำบลกมลาไสย อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์ จัดโครงการถ่ายทอดเทคโนโลยี หลักสูตรที่ ๓ การใช้สารเสริมโปรไบโอติกเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย (ภาคปฏิบัติการในสนาม) โดยได้มีการปฏิบัติการเกี่ยวกับการเพาะเลี้ยงจุลินทรีย์โปรไบโอติก มีการเตรียมอุปกรณ์การเพาะเลี้ยง อาหารเลี้ยงจุลินทรีย์โปรไบโอติก และการให้อากาศ เพื่อเพิ่มออกซิเจนให้กับจุลินทรีย์โปรไบโอติก  มีการแจกปัจจัยการผลิต ได้แก่ อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องการการเพาะเลี้ยงจุลินทรีย์โปรไบโอติก อาหาร และจุลินทรีย์โปรไบโอติก ให้กับเกษตรกรเพื่อนำไปใช้ในฟาร์มเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยได้จริง ในภาคปฏิบัติการมีการสาธิตกรรมวิธีในการเพาะเลี้ยงจุลินทรีย์โปรไบโอติกเพื่อให้มีการใช้อย่างต่อเนื่องภายในฟาร์ม หลังจากการถ่ายทอดความรู้และการสาธิต ได้มีการลงพื้นที่เพื่อติดตามผลการใช้จุลินทรีย์โปรไบโอติกในพื้นที่เกษตรกรเป้าหมายอย่างต่อเนื่อง มีการเก็บข้อมูลเกี่ยวกับคุณภาพน้ำ สภาพแวดล้อม น้ำทิ้งจากบ่อเลี้ยง อัตราการเจริญเติบโตของปลาดุกบิ๊กอุย รวมถึงอัตราการรอดตาย พร้อมทั้งได้ห้คำแนะนำเชิงเทคนิคเพิ่มเติมแก่เกษตรกรอย่างต่อเนื่อง

          โครงการสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้ เทคโนโลยี และนวัตกรรมการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยที่มีประสิทธิภาพให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ได้อย่างครบถ้วน ซึ่งจะส่งผลให้ผู้เข้าร่วมมีความเข้าใจมากขึ้น และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาการเลี้ยงของตนเองได้



รายงานโดย ผศ.ดร.กีรวิชญ์ เพชรจุล วันที่รายงาน 19/12/2568 [20864]
18280 15
4 [20863]

วันที่ ๒๗-๒๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๘ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กีรวิชญ์ เพชรจุล ดร.ประสิทธิ์ ขุนสนิท ว่าที่ร้อยตรี ดร.ธนภูมิ  บุญมี นางสาวอาภากร  อันพิมพ์ และมีนักศึกษาลงพื้นที่เรียนรู้ในชุมชน จำนวน ๒ ราย ได้แก่ นายสรวิชญ์  ฉิมพาลี  นายธรรมศักดิ์  บริบูรณ์ เป็นนักศึกษาระดับปริญญาตรี ชั้นปีที่ ๓ หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาเกษตรอัจฉริยะ ลงพื้นที่ ณ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้เลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยบ้านโปโล ตำบลกมลาไสย อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์ จัดโครงการถ่ายทอดเทคโนโลยี หลักสูตรที่ ๓ การใช้สารเสริมโปรไบโอติกเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย โดยได้มีการบรรยายเกี่ยวกับประโยชน์และการใช้จุลินทรีย์โปรไบโอติก มีการเตรียมภาคปฏิบัติการโดยเตรียมจุลินทรีย์โปรไบโอติกที่จะนำมาใช้ในการสาธิตแก่เกษตรกร โดยเริ่มจากการบรรยายให้ความรู้เกี่ยวกับหลักการและประโยชน์ของการใช้จุลินทรีย์โปรไบโอติกในการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย เพื่อให้เกษตรกรเข้าใจแนวคิดที่ถูกต้อง จากนั้นเป็นการถ่ายทอดเทคโนโลยีการใช้จุลินทรีย์โปรไบโอติกในกระบวนการเลี้ยง รวมทั้งการปรับคุณภาพน้ำในบ่อเลี้ยง และการผสมจุลินทรีย์โปรไบโอติกในอาหารปลาดุกบิ๊กอุย เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและลดปัญหาโรคระบาดในระบบการเลี้ยง นอกจากนี้ยังได้มีการสาธิตการใช้จุลินทรีย์โปรไบโอติกในบ่อเลี้ยงจริง โดยให้เกษตรกรมีส่วนร่วมในการทดลองปฏิบัติ เพื่อสร้างความเข้าใจและความมั่นใจในการนำไปประยุกต์ใช้ในฟาร์มของตนเอง หลังจากการถ่ายทอดความรู้และการสาธิต ได้มีการติดตามผลการใช้จุลินทรีย์โปรไบโอติกในพื้นที่เกษตรกรเป้าหมาย โดยเก็บข้อมูลเกี่ยวกับคุณภาพน้ำ การเจริญเติบโตของปลาดุกบิ๊กอุย รวมถึงอัตราการรอดตาย พร้อมทั้งให้คำแนะนำเชิงเทคนิคเพิ่มเติมแก่เกษตรกรอย่างต่อเนื่อง

          โครงการสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคนิคการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยที่มีประสิทธิภาพให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ได้อย่างครบถ้วน ส่งผลให้ผู้เข้าร่วมมีความเข้าใจมากขึ้น และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาการเลี้ยงของตนเองได้



รายงานโดย ผศ.ดร.กีรวิชญ์ เพชรจุล วันที่รายงาน 19/12/2568 [20863]
18280 15
4 [20862]

วันที่ ๘-๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๘ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กีรวิชญ์ เพชรจุล ดร.ประสิทธิ์ ขุนสนิท ว่าที่ร้อยตรี ดร.ธนภูมิ  บุญมี นางสาวอาภากร  อันพิมพ์  และนักศึกษาลงพื้นที่เรียนรู้ในชุมชน จำนวน ๒ ราย ได้แก่ นายสรวิชญ์  ฉิมพาลี  นายธรรมศักดิ์  บริบูรณ์ นักศึกษาระดับปริญญาตรี ชั้นปีที่ ๓ หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาเกษตรอัจฉริยะ ลงพื้นที่ ณ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้เลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยบ้านโปโล ตำบลกมลาไสย อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์ จัดโครงการถ่ายทอดเทคโนโลยี จำนวน ๒ หลักสูตร ดังนี้

- หลักสูตรที่ ๑ การเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยในจังหวัดกาฬสินธุ์

- หลักสูตรที่ ๒ มาตรฐานทางการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยที่ดี (GAP)

ซึ่งทั้ง ๒ หลักสูตรจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตปลาดุกบิ๊กอุยให้สมาชิกกลุ่มเกษตรกรบ้านโปโล โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ เพื่อเพิ่มผลผลิต ลดต้นทุนการเลี้ยง และยกระดับคุณภาพการผลิตของเกษตรกรในชุมชน และมาตรฐานทางการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยที่ดี (GAP) ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพในการเลี้ยงปลาน้ำจืดและมีเกษตรกรที่ประกอบอาชีพเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยเป็นจำนวนมาก

          กลุ่มเกษตรกรได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นและซักถามปัญหาที่พบในการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยในแต่ละฟาร์ม หลังจากกิจกรรมอบรม ทีมงานได้ลงพื้นที่ติดตามผลการนำเทคโนโลยีไปประยุกต์ใช้ พบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่เริ่มปรับปรุงการจัดการบ่อเลี้ยงให้เหมาะสมมากขึ้น มีการควบคุมคุณภาพน้ำ ตรวจวัดค่า pH และออกซิเจนละลายในน้ำอย่างสม่ำเสมอ รวมถึงมีการปรับปริมาณอาหารตามช่วงอายุของปลาเพื่อลดการสิ้นเปลืองอาหาร ทำให้พบว่าอัตราการรอดของปลาดุกในบ่อเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัดจากเดิมที่มักประสบปัญหาปลาตายเนื่องจากน้ำเน่าเสียหรือเศษอาหารมากเกิน ทีมวิทยากรยังได้จัดกิจกรรมให้ความรู้เพิ่มเติมเรื่องการป้องกันโรคในปลาดุกบิ๊กอุย เพื่อให้เกษตรกรสามารถตรวจสอบอาการผิดปกติของปลาได้ด้วยตนเองก่อนเกิดการระบาด ซึ่งช่วยลดความเสียหายจากโรคปลาได้เป็นอย่างดี การดำเนินงานยังคงต่อเนื่องโดยมีการเก็บข้อมูลผลการเลี้ยงรอบสอง พบว่าปลาดุกมีการเจริญเติบโตดีขึ้นเฉลี่ยเพิ่มขึ้นกว่ารอบก่อน 15-20 เปอร์เซ็นต์ และอัตราการตายของปลาในแต่ละบ่อลดลงเหลือเพียง 4 เปอร์เซ็นต์ จากเดิมที่อยู่ในระดับ 10-12 เปอร์เซ็นต์  ได้จัดกิจกรรมเพิ่มเติมเรื่อง การผลิตอาหารปลาดุกสูตรประหยัดจากวัสดุท้องถิ่น โดยสาธิตการผสมอาหารโดยใช้รำข้าว ปลายข้าว กากถั่วเหลือง และจุลินทรีย์โปรไบโอติกช่วยย่อย ซึ่งเป็นสูตรที่ต้นทุนต่ำแต่ยังคงให้สารอาหารเพียงพอต่อการเจริญเติบโตของปลา เกษตรกรได้ทดลองผลิตอาหารปลาด้วยตนเองและเห็นผลว่าปลามีการกินอาหารดีขึ้น น้ำในบ่อใสขึ้นและมีกลิ่นลดลงอย่างชัดเจน  โดยได้มีการลงพื้นที่ติดตามผลการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย ในรอบการผลิต

          จากการดำเนินโครงการ พบว่า เกษตรกรมีความรู้และทักษะในการจัดการฟาร์มอย่างชัดเจน สามารถนำความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีไปประยุกต์ใช้ในกระบวนการเลี้ยงได้จริง ส่งผลให้ผลผลิตเพิ่มขึ้น อีกทั้งยังเกิดการรวมกลุ่มของเกษตรกรที่มีความเข้มแข็งมากขึ้น เกิดเครือข่ายการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ และพัฒนาสู่การรวมกลุ่มในรูปแบบวิสาหกิจชุมชน สามารถสร้างผลลัพธ์ได้อย่างเป็นรูปธรรมทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม เกษตรกรมีความเข้าใจในกระบวนการผลิตที่ถูกต้องและมีความตระหนักถึงการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในแหล่งน้ำมากขึ้น



รายงานโดย ผศ.ดร.กีรวิชญ์ เพชรจุล วันที่รายงาน 19/12/2568 [20862]
45000 15
4 [20861]

การเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยของเกษตรกรกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านโปโล

วันที่ 18 สิงหาคม 2568 ลงพื้นที่สอบามข้อมูลเบื้องต้น และบรรยายธุรกิจการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย ณ บ้านโปโล ตำบลกมลาไสย อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์ มีครัวเรือนเกษตรกรผู้เลี้ยงปลาดุกและเพื่อจำหน่ายจำนวนมาก และมีเกษตรกรบางส่วนที่เพาะพันธุ์ลูกปลาหมอไทยเพื่อจำหน่าย โดยมีการจัดตั้งเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชนหลายกลุ่มซึ่งการรวมตัวเป็นกลุ่มแปลงใหญ่ผู้เลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยบ้านโปโล ซึ่งในพื้นที่นี้มีเกษตกรที่ขึ้นทะเบียนเกษตรกรผู้เลี้ยงปลากับกรมประมง จำนวน 100 ราย มีบ่อเลี้ยงจำนวน 700 บ่อ มีผลผลิตของการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยจำหน่าย 4 ตันต่อวัน ราคา 50-60 บาท/กก. และมีผลผลิตปลาหมอไทยจำหน่าย 2 ตันต่อวัน ราคา 80-100 บาท (กีรวิชญ์, 2565) จากการลงพื้นที่เพื่อศึกษาข้อมูลเบื้องต้นด้วยวิธีการการสัมภาษณ์กลุ่ม (Group interview) กับผู้รู้ (Key informants) ซึ่งเป็นประธานกลุ่มวิสาหกิจและเกษตรกที่เป็นสมาชิกกลุ่ม พบว่า ในพื้นที่นี้เกษตกรส่วนใหญ่กว่าร้อยละ 90 เป็นเกษตรกรผู้เลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย นอกนั้นร้อยละ 10 เป็นเกษตรกรผู้เลี้ยงปลาหมอ เกษตรกรในพื้นที่เลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุยในบ่อดิน เกษตรกรจำหน่ายผลผลิตของตนเองให้กับพ่อค้าที่มารับซื้อหน้าบ่อ ในราคา 45-52 บาท/กก.  ในปัจุจบันมีเกษตรกรบางกลุ่มสามารถจำหน่ายผลผลิตปลาดุกบิ๊กอุยให้กับห้างแม็คโคร ในราคา 58-61 บาท/กก. ซึ่งถือว่าได้ราคาจำหน่ายสูงกว่าการจำหน่ายให้กับพ่อค้าคนกลาง ดังนั้นการจำหน่ายช่องทางนี้จึงทำให้เกษตรกรมีกำไรมากขึ้น อย่างไรก็ตามมีเกษตรกรบางส่วนเท่านั้นที่สามารถจำหน่ายผลผลิตให้กับห้างแม็คโครได้ แต่ยังขาดความต่อเนื่อง โดยกลุ่มเกษตรกรได้สะท้อนปัญหาการเลี้ยงปลาดุกในพื้นที่ดังนี้

1) ต้นทุนการเลี้ยงปลาดุกมีราคาสูง เนื่องจาก กว่าร้อยละ 70 เป็นต้นทุนค่าอาหาร

2) อัตราการรอดต่ำ ในการปล่อยลูกปลาเท่ากัน คือ จำนวนการปล่อย 100,000 ตัว เกษตรกรบางรายได้ผลผลิตปลาดุก จำนวน 6 ตัน แต่ในขณะที่บางรายได้ผลผลิตปลาดุกเพียง 1 ตัน ต่อการปล่อยลูกปลาจำนวนเท่ากัน

3) อัตราการเจริญเติบโตต่ำ เกษตรกรไม่สามารถเลี้ยงให้ปลาดุกเจริญเติบโตได้ตามขนาดที่ท้องตลาดต้องการได้ ซึ่งในระยะเวลาการเลี้ยงเท่ากันเกษตรกรบางรายสามารถเลี้ยงให้ได้ตามขนาดที่ท้องตลาดต้องการ แต่เกษตรกรกลุ่มหนึ่งกลับต้องใช้ระยะเวลาในการเลี้ยงเพิ่มขึ้น ทำให้เสียต้นทุนค่าอาหารเพิ่มขึ้นจึงได้จำหน่าย

4) การจัดการคุณภาพน้ำในบ่อเลี้ยงไม่ดีเท่าที่ควร เนื่องจากมีของเสียจากมูลสัตว์น้ำและเศษอาหารเหลือ ทำให้น้ำมีกลิ่นเหม็น คุณภาพน้ำไม่เป็นไปตามมาตรฐานสิ่งแวดล้อม

5) การจัดการป้องกันและรักษาโรคในปลาดุก ที่ยังประสบปัญหาทั้งโรคที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย และเกิดจากปรสิต ซึ่งปัญหานี้ทำให้เกิดการสูญเสียคุณภาพ

6) เกษตรกรส่วนใหญ่ยังคงยึดติดกับการเลี้ยงในรูปแบบดั้งเดิมที่ไม่มีการใช้หลักวิชาการที่ถูกต้องมาเป็นแนวทางปฏิบัติจึงทำให้ไม่ได้ผลผลิตเท่าที่ควร



รายงานโดย ผศ.ดร.กีรวิชญ์ เพชรจุล วันที่รายงาน 19/12/2568 [20861]
30000 15
4 [20079]

รายงานผลการปฏิบัติการ

              วันที่ 21 มิถุนายน 2568 คณะวิทยากรจากคณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ ประกอบด้วย ผู้ช่วยศาสตราจารย์กีรวิชญ์ เพชรจุล, อาจารย์ประสิทธิ์ ขุนสนิท, อาจารย์วรมัน ไม้เจริญ, นายณัฐพล การอรุณ และนางสาวชมพูนุช ปัญญาใส (เจ้าหน้าที่โครงการ) ได้ลงพื้นที่ ณ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้เลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย บ้านโปโล อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์การดำเนินงานในครั้งนี้มีเป้าหมายเพื่อ ถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีด้านการเลี้ยงปลาดุกบิ๊กอุย ควบคู่กับการส่งเสริมการ แปรรูปผลิตภัณฑ์จากปลาดุกบิ๊กอุย เพื่อเพิ่มมูลค่าและสร้างความหลากหลายของสินค้าในชุมชน โดยเน้นการประยุกต์ใช้ นวัตกรรมและการจัดการฟาร์มที่แม่นยำ สู่มาตรฐานการเลี้ยงแบบอินทรีย์

ภายในกิจกรรม คณะวิทยากรได้บรรยาย ถ่ายทอด และสาธิตเชิงปฏิบัติจริงในหลายด้าน ได้แก่

  • การจัดการคุณภาพน้ำและสุขภาพปลาในบ่อเลี้ยง
  • การใช้จุลินทรีย์โปรไบโอติกเพื่อทดแทนสารเคมีและลดความเสี่ยงของโรค
  • เทคนิคการให้อาหารอย่างมีประสิทธิภาพเพื่อลดต้นทุน
  • การแปรรูปผลิตภัณฑ์ปลาดุกบิ๊กอุย เช่น การทำปลาดุกแดดเดียว ปลาดุกรมควัน และการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์พร้อมบริโภค เพื่อยืดอายุการเก็บรักษาและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลผลิต

                             ผลจากกิจกรรมในครั้งนี้ เกษตรกรผู้เข้าร่วมได้รับทั้งความรู้ด้านการเลี้ยงและทักษะการแปรรูปผลิตภัณฑ์ ทำให้สามารถต่อยอดธุรกิจได้ครบวงจร ตั้งแต่การผลิต การจัดการฟาร์มอย่างมีมาตรฐาน ไปจนถึงการสร้างผลิตภัณฑ์แปรรูปที่ตอบสนองต่อความต้องการของตลาด ส่งผลให้วิสาหกิจชุมชนบ้านโปโลมีศักยภาพในการแข่งขันสูงขึ้น อีกทั้งยังเป็นการวางรากฐานในการพัฒนาสู่ ฟาร์มและผลิตภัณฑ์อินทรีย์ที่มีคุณภาพ มาตรฐาน และยั่งยืน



รายงานโดย ผศ.ดร.กีรวิชญ์ เพชรจุล วันที่รายงาน 23/09/2568 [20079]
1320 8