เทคโนโลยีพร้อมถ่ายทอด
จากการวิจัยเรื่อง การสืบทอดอัตลักษณ์ลวดลายผลิตภัณฑ์ศิลปาชีพจังหวัดนราธิวาส ของผลิตภัณฑ์ศิลปาชีพทั้ง 3 ประเภท ประกอบด้วย เรือกอและจำลอง ผ้าทอ และเซรามิก ส่งผลให้ทราบถึงกระบวนการสื่อสารที่จะนำไปสู่การสืบทอดภูมิปัญญาด้านการวาดลวดลายในผลิตภัณฑ์ศิลปาชีพเพื่อไม่ให้สูญหายไปกับกาลเวลา โดยเริ่มต้นจากผู้ส่งสาร ซึ่งถือเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ในการเขียนลวดลาย ทั้งนี้ผู้ส่งสาร (ผู้ถ่ายทอด) ของจังหวัดนราธิวาส ประกอบด้วย 1) สมาชิกในครอบครัว 2) ครูศิลปาชีพ และ 3) เพื่อนเยาวชน คุณสมบัติของผู้ส่งสาร (ผู้ถ่ายทอด) ประกอบด้วย 1) ความเชี่ยวชาญ/ฝีมือ 2) ความสนใจใฝ่รู้ 3) กระบวนการศึกษา และ4) อุดมการณ์สืบทอด โดยมีวัตถุประสงค์ในการสืบทอดภูมิปัญญาเพื่อ 1) สืบสานภูมิปัญญา 2) หารายได้ให้กับครอบครัว 3) สร้างความสัมพันธ์ร่วมกัน ในครอบครัว กลุ่มเพื่อน และชุมชน 4) การป้องกันเยาวชนไม่ให้เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติด 5) สร้างการรับรู้เรื่องของประโยชน์จากวัตถุดิบในพื้นที่จังหวัดนราธิวาส และ 6) การสร้างแหล่งเรียนรู้ในลักษณะของการเป็นพิพิธภัณฑ์ชุมชน ผ่านการถ่ายทอดใน 3 ลักษณะ คือ 1) สาธิต/ทำให้ดู 2) การอบรม และ3) การบอกเล่าหรือถ่ายทอดแบบปากต่อปาก ซึ่งมีผู้รับสาร (ผู้สืบทอด) ประกอบด้วย 1) สมาชิกในครอบครัว 2) ลูกศิษย์ 3) สมาชิกศิลปาชีพ (เพื่อน) 4) เรียนรู้ด้วยตนเอง โดยผู้รับสารหรือผู้สืบทอดนั้นมีคุณสมบัติเช่นเดียวกับผู้ส่งสารหรือผู้ถ่ายทอด การสืบทอดการวาดลวดลายดังกล่าวที่เป็นอัตลักษณ์ของจังหวัดนราธิวาสมีความหมายเพื่อก่อให้เกิดความสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมไทย จีน มลายูในอดีต สร้างความภาคภูมิใจในอัตลักษณ์ลวดลายผลิตภัณฑ์ ศิลปาชีพจังหวัดนราธิวาส และประโยชน์ในมิติความมั่นคง ทั้งนี้การสืบทอดการวาดลวดลายที่เป็น อัตลักษณ์ของจังหวัดนราธิวาสภูมิปัญญาท้องถิ่นควรขับเคลื่อนไปควบคู่กับการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเพื่อให้คงความเป็นอัตลักษณ์และวัฒนธรรมในพื้นที่จังหวัดนราธิวาสสืบไป
