เครือข่ายส่งเสริมธุรกิจเทคโนโลยีและนวัตกรรม กปว.#
  • บริการของ กปว.
    • โครงการ
    • เทคโนโลยี
    • ผู้เชี่ยวชาญ
    • คำปรึกษา/ลูกค้า
    • ผลิตภัณฑ์
    • แลกเปลี่ยนเรียนรู้
  • หน้าหลัก
  • Friday, May 16, 2025 เวลา :

เทคโนโลยีพร้อมถ่ายทอด

รหัส
2215
ชื่อ
ผ้าทอมือจากลายบั้งไฟ ด้วยเทคโนโลยีการออกแบบที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม ชม 435 ครั้ง
เจ้าของ
อาจารย์สุภัทรญาณ เฑียรธีระสมบัติ
เมล์
supatarayan@gmail.com
รายละเอียด
วันนี้ถือโอกาสลงพื้นที่ถ่ายทอดเทคโนโลยีการฟอกย้อมเส้นฝ้ายด้วยสีธรรมชาติให้กับชาวบ้าน
กลุ่มเป้าหมาย    ครั้งที่แล้วชาวบ้านทดลองฟอกย้อมแล้วเจอปัญหาการติดสีของเส้นฝ้าย   วันนี้เลยให้เทคนิคการเร่งปฏิกิริยาการติดสี  เพื่อให้ได้เฉดสีที่สวยงาม  และสีเข้มขึ้น 
  
ในภาพเป็นสีที่เป็นสารตั้งต้นคือ พืชชนิดเดียวกัน  แต่ใส่ตัวเร่งปฏิกิริยาต่างกันจะได้เฉดสีของฝ้ายที่ต่างกัน
วันนี้จึงได้สีเหลือง เทา และเขียวขี้ม้าอ่อน ครับ
สิ่งที่ได้วันนี้คือการเติมเต็มภูมิปัญญาท้องถิ่นให้เห็นคุณค่า และสร้างมูลค่าให้แก่ภูมิปัญญา  จากเดิมที่เคยชินกับการใช้สารเคมีฟอกย้อม   ฟังน้ำเสียงที่ชาวมาเล่าถึงผลิตภัณฑ์ที่ตนเองกำลังทำนั้น มันมีความปลื้มปริ่มล้นออกมาจากคำบรรยายเรื่องราว   ยิ่งบอกเทคนิคพืชให้สีแต่ละชนิด   จะเกิดการจับ GPS  ด้วยปากเปล่าถึงตำแหน่งที่อยู่ของพืชชนิดนั้นๆที่มีอยู่ในท้องถิ่น  ว่ามีที่ไหนบ้าง  อยู่ที่นาของใคร  อยู่บ้านใคร อยู่ดงไหน  แล้วก็ชักชวนกันไปค้นหามาทดลองทำ
 
กิจกรรมที่ 2 เป็นการออกแบบลาย ด้วยการตัดกระดาษเพื่อขึ้นลายบนเฟลม ซึ่งเป็นการออกแบบลายบนผืนผ้า และการทำตราสัญลักษณ์สินค้าด้วย เทคนิคการตัดกระดาษให้เป็นลวดลายนี้ ผู้ตัดต้องมีความชำนาญสูง เพราะเป็นการตัดลายโดยที่ไม่มีการร่างแบบไว้ก่อน แต่ผู้ตัดจะใช้ความรู้ที่เรียนมาผสมผสานกับทักษะที่ฝึกมานาน ดังนั้นผู้ที่จะตัดกระดาษได้ต้องเคยตัดลายที่ใช้ประดับบั้งไฟมาก่อน หรือได้รับการถ่ายทอดจากครูสับลายบั้งไฟจึงทำได้ ข้อสังเกตคือ ลายแบบนี้จะไม่มีทั่วไป และเราจะไม่ค่อยพบเห็นง่ายๆ
 
กิจกรรมที่ 3
 
การเตรียมเส้นฝ้ายเพื่อการทอผ้า ประกอบด้วย การทำเส้นยืน และเส้นพุ่ง สืบสืบหูก การเก็บขิดขึ้นลาย และการสร้างตะกอลายขิด การปั่นด้าย และการทอผ้าตามลายที่ออกแบบไว้
 
วันนี้ได้เห็นภูมิปัญญาชาวบ้านเตาไห  กลับมามีชีวิตอีกครั้ง  เห็นพลังในตัวของผู้สูงอายุยังคลุกลุ่นอยู่  ผมก็ภูมิใจแล้ว
คำสำคัญ
ผ้าทอมือลายบั้งไฟ    การย้อมสีธรรมชาติ  
บันทึกโดย
อ.สุภัทรญาณ  เฑียรธีระสมบัติ  มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

รายละเอียดผู้รับบริการ

ไม่พบข้อมูลผู้รับบริการ




สงวนลิขสิทธิ์ © 2568 กลุ่มส่งเสริมธุรกิจเทคโนโลยีและนวัตกรรม(ธท.) กองส่งเสริมและประสานเพื่อประโยชน์ทางวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม(กปว.)
มีปัญหาแจ้งได้ที่ ekapong at mhesi.go.th